De Hoevens, Alphen april 2012

We komen bijeen in Brasserie Het Klooster van Alphen. Onder leiding van de gidsen van het landgoed, Ans van Iersel en Ria Jespers, gaan we op stap, in de gietende regen die maar blijft stromen, de hele morgen door.

Ontstaansgeschiedenis
Sint Willibrordus krijgt in 709 de gronden van De Hoevens uit een schenking. In 739 vermaakt hij het landgoed aan de Abdij van Echternach, die het bezit later aan de pas gevestigde Abdij van Tongerlo overdraagt. Begin 20e eeuw komt het gebied in particulier bezit. Van de zeven boerderijen is alleen de Sint-Janshoeve over.
De Hoevens is 190 ha groot, niet vrij toegankelijk; het omringende, moerasachtige Ooijevaarsnest en de Regte Heide met grafheuvels en vogelkijkhut wel. In het moerasachtige Ooijevaarsnest is zand uitgegraven. Daardoor ontstonden smalle slootjes en dijkjes waarop bomen zijn geplant. Het kwelwater is afkomstig van de hogere gelegen gebieden. Langs de laan staan Amerikaanse eiken en dennen en moerascipressen van 200 jaar oud.

Visie, herstel, productie
De eigenaren hebben voor drie pijlers gekozen:

• natuurontwikkeling,
• agrarisch natuurbeheer 
• natuurgerichte recreatie
• een natuurbegraafplaats,
• inmiddels september 2014 geopend
• 
  
• Door intensieve samenwerking tussen De Hoevens en Brabants Landschap verbetert de kwaliteit van natuurbeheer. Zo is de bedding van de bovenloop van de Donge afgeplagd. De oorspronkelijke beplanting herstelt zich nu met struik– en dophei, zonnedauw, moerashertshooi, moeraswolfsklauw, blauwe zegge etc. Verdwenen houtwallen zijn hersteld, nieuwe lanen aangelegd en poelen gegraven. Met stuwen in de Oude Leij probeert men het landgoed ‘op te natten’. Op de akkers verbouwt men weer Sint-Jansrogge. Het zaad ervan is in Wageningen teruggevonden. Twee naburige molens malen de rogge. Bakkers uit zeven omliggende dorpen verwerken en verkopen producten onder de naam Van akker naar bakker en een lokale brouwerij brouwt het Sint-Jansroggebier.
 In het productiegebied staan de bomen, o.a. douglassparren, dicht op elkaar. Zo worden ze hoger en leveren meer hout. Helaas zijn de oude beuken door een schimmel aangetast.
  

Vleermuiskelder  
In een zandplaat is een beschermde vleermuiskelder aangelegd. Drie soorten brengen er hun winterslaap door. Een vleermuizenpaar krijgt maar één jong per jaar. 


De afsluitende lunch in Het Klooster van Alphen was uitstekend verzorgd en verliep gezellig.
Jules de Nivelle, Ad van de Pol, Cocky Verweij